ENDOSKOPİ (ÖZOFAGOGASTRODUODENOSKOPİ)

Endoskopi nedir?

Uç kısmında kamerası olan ve endoskop olarak adlandırılan esnek yapıdaki bir cihaz ile ağızdan girilerek, yemek borusu, mide ve ince bağırsakların bir kısmının (onikiparmak bağırsağı) canlı olarak görüntülenmesidir.
 

Endoskopi sırasında biyopsi ne için alınır?

Görüntüleme sırasında gastrit tipini belirlemek, Helicobacter pylori adlı midede gastrite neden olan bakterinin varlığını tespit etmek ve görülen şüpheli alanlardan biyopsiler alınabilir. Biyopsi alınması sadece kanser şüphesi olduğu anlamına gelmez.
 

Endoskopi ne kadar sürede yapılır?

Standart endoskopi İşleminin süresi hastadan hastaya farklılık göstermekle birlikte ortalama 15-20 dakika arasında sürmektedir. 


Endoskopi için anestezi gerekli mi?

Geçmiş yıllarda ve halen işlem sayısı çok olan merkezlerde boğazın uyuşmasını sağlayan sprey uygulaması sonrası işlem yapılmaktadır. İşlemin bu şekilde yapılması özellikle öğürme refleksi fazla olan hastalarda bulantı nedeniyle işlemi hem hasta için hem de işlemi yapan endoskopist için zorlaştırmaktadır. Bu durum hastalarda işleme karşı bir kaygı oluşturmaktadır. Günümüzde boğazın uyuşturulmasına ek olarak damar yolu ile yapılan sakinleştirici ilaç verilmesi işlemin daha rahat yapılmasını sağlayan yaygın uygulama haline gelmiştir. Buna rağmen endoskopi işlemini tolere edemeyen ve anestezi vermenin önemli bir risk oluşturmadığı hastalarda, anestezist tarafından derin sedasyon eşliğinde işlem yapılması hasta ve endoskopist için oldukça konforlu bir işlem sürecine imkan sağlamaktadır. İşlem süresince hasta hiçbir şey hissetmemektedir. Bu nedenle son yıllarda en çok tercih edilen uygulama haline gelmiştir.


Endoskopi öncesi hazırlık nasıl yapılmalı?

Endoskopi işlemi için işlemden bir gün önceki akşam abartılı yememek şartı ile normal bir öğün şeklinde yemek yenebilir (mide boşalım sorunu olan hastalara hazırlıkla ilgili daha detaylı bilgi doktor tarafından verilmelidir), gece 12’den sonra da su dahil sıvı içecekler içilmemelidir. İşlem sabahı ise hiçbir şey yiyip içmeden işleme gelinmelidir.


Anestezili endoskopi sonrası nelere dikkat edilmeli?

Uygulamadan sonra 1-2 saatlik bir dinlenme ile hasta kendini normal hissetmektedir fakat halen anestezinin etkisi azda olsa devam edebileceği için işlem sonrası refakatçi eşliğinde gönderilmelidir. Araba kullanmak gibi dikkat gerektiren eylemlerin yapılması sakıncalıdır.


Endoskopi ile birlikte kolonoskopi yapılır mı?

Gereken durumlarda aynı seansta kolonoskopi de yapılabilir. Birlikte yapılması ayrı ayrı iki kez anestezi almayı engelleyeceği için tercih edilmekte ve beklenmedik, işlemi uzatan bir durum olmadığı sürece her iki işlem toplamda 40-45 dakika sürmektedir.


Endoskopi hangi durumlarda yapılmalıdır?

Endoskopi yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağı ilgili hastalık düşündüren şikayetlerin varlığında kullanılan tanı ve tedavi yöntemidir.


Endoskopi gerektiren durumlar nelerdir?

- Yutma güçlüğü
- Mide şikayetleri
- Özellikle uykudan uyandıran tarzda mide ağrısı
- Mide şikayetlerine kilo kaybının eşlik etmesi
- Tedaviye rağmen geçmeyen mide şikayetleri
- Mide kanaması ve şüphesi
- Bulantı-kusmanın eşlik ettiği mide şikayetleri
- Muayenede veya ultrasonda mide bölgesinde kitle tespit edilmesi
- Ailesinde erken yaşta mide kanseri öyküsü olması
- Reflü düşündüren şikayetlerin olması
- Demir eksikliği ve B12 vitamini eksikliği
- Çölyak hastalığı şüphesi olanlar
- Midesinde ciddi bir hastalık kaygısı yaşayan hastalar
- Bunların dışında hastaya özgü farklı durumlar endoskopi yapmayı gerektirebilir


Endoskopiyi kimler yapar?

Endoskopi işlemi endoskopi cihazı ile mideye girip çıkmaktan ibaret olmayıp hem işlemin kendisine ait teknik hem de işlem sırasında değerlendirilmesi gereken yerlerin titizlikle görüntülenmesi, görülen alanlardaki anormal bulguların ne olabileceğinin yorumlanması, formal eğitim ve tecrübe gerektiren oldukça önemli bir tanı ve tedavi yöntemidir. Bu nedenle sağlık bakanlığının belirlemiş olduğu yönetmelik kapsamında gerekli eğitimi almış, resmi olarak endoskopi yapma yetkisi olan branş doktorları yapmalıdır.

Teknolojideki gelişmelerin gün geçtikçe sağlık alanında kullanımının artması yeni nesil ileri teknolojik cihazların kullanıma girmesini sağlamıştır. Bu yöntemler çok dikkatli yapılmadığında standart endoskopi ışığında gözden kaçabilecek anormalliklerin daha net ve kolay görünebilir olmasını sağlamaktadır. Böylece biyopsilerin daha isabetli yerlerden alınarak doğru tanı konma olasılığını artırmaktadır.


Endoskopi ne sıklıkta yapılır?

Standart aralık verilebilecek bir işlem değildir. Tamamen yapılma gerekçesi, daha önce yapılmış olan endoskopideki bulgular, tekrar endoskopi gerektiren durumun ne olduğu ve işleme ait bulguları ayrıntılı ve anlaşılır bir şekilde yazıldığı raporun olup olmamasına bağlı olarak hastadan hastaya değişkenlik göstermektedir. Kısacası hastaya göre karar vermek gerekir.